Julius Caesar, veldheer, staatsman, dichter en minnaar…
Lezing geïnspireerd op tentoonstelling in de Amsterdamse Hermitage (16 september 2023 – 31 maart 2024).
De Romeinse veldheer, staatsman en schrijver Gaius Julius Caesar (100 – 44 v. Chr.) komt na ruim 2000 jaar terug in de Lage Landen. Met deze tentoonstelling doet de Hermitage haar belofte om na de breuk met het Russische moedermuseum door te gaan met het vertellen van mooie verhalen wederom gestand. In samenwerking met de archeologische musea van Napels en Rome staat het spectaculaire levensverhaal van Julius Caesar vanaf 16 september centraal in de museumzalen aan de Amstel. Van de middelbare school herinnert u zich wellicht dat Julius Caesar behalve oorlogvoeren ook kon schrijven. Zijn boek De Bello Gallico informeert de lezer niet alleen over de nogal eens opgeklopte wapenfeiten. Het boek is ook een belangrijke kennisbron over de geografische gesteldheid en de bewoners van Gallië en omstreken. In Caesars ogen agressieve woestelingen. Aan het voor hem onverstaanbare brabbeltaaltje danken zij de benaming barbaren!
Caesar was niet alleen op militair en zakelijk gebied succesvol, maar ook in de liefde. Als we de bronnen mogen geloven kwam hij tijdens pillow-talk heel wat aan de weet… Ook wist hij het hart van de Egyptische koningin Cleopatra te winnen. Onmisbaar was hij echter niet. Na zijn ontijdige dood nam Marcus Antonius in 41 v. Chr. de plaats van zijn vriend Julius Caesar in. Zou de Engelse uitdrukking …’in love and war all is fair’… van deze tijd stammen?
Lezingen bij de tentoonstelling over Julius Caesar:
Vrijdagmorgen, 29 september, 10.00 uur Oosterkerk, Zeist
Woensdagochtend, 27 september 10.00 uur Cultuurhoek, Driebergen
Donderdagavond 5 oktober 20.00 uur Oosterkerk, Zeist.
Brueghel: de familiereünie.
Lezing geïnspireerd op de tentoonstelling in het Noord-Brabants Museum. (30 september 2023 – 7 jan. 2024).
Tot en met 7 januari biedt het Noord-Brabants Museum een podium aan Pieter Brueghel de Oude èn familie. Van het midden van de 16e eeuw tot 1700, drukten de Brueghels hun stempel op de schilderkunst van hun tijd. Het talent van de aartsvader van boerenbruiloften en humoristisch verbeeldde spreekwoorden werkte in vier navolgende generaties door. Zijn kinderen Pieter Brueghel de Jonge en Jan Brueghel de Oude gaven het gen door aan hun zonen Jan Brueghel de Jonge en Pieter Brueghel III, die dit op hun beurt ook weer deden. Begint het u al te duizelen? Geen nood; een overzichtelijke stamboom verduidelijkt de vele vertakkingen.
Dat achter elke succesvolle man een vrouw staat wordt tegenwoordig steeds meer erkend. In deze tentoonstelling treden de tot voor kort onzichtbare Brueghelvrouwen voor het eerst uit de coulissen. De bezoeker maakt kennis met de stammoeder Mayken Verhulst, die zelf ook niet onverdienstelijk schilderde. De expositie biedt eveneens aandacht aan de historische context. Welke invloed had de ‘ontdekking’ van de Nieuwe Wereld en de daarmee samenhangende wereldhandel op hun werk?
Lezingen bij de tentoonstelling over Brueghel: de familiereünie.
Vrijdagmorgen, 27 oktober, 10.00 uur Oosterkerk, Zeist
Woensdagochtend, 25 oktober, 10.00 uur Cultuurhoek, Driebergen
Donderdagavond 9 november, 20.00 uur Oosterkerk, Zeist
La Grande Bleue De Méditerranée
Lezing geïnspireerd op de tentoonstelling in Singer Laren. (12 september – 7 januari 2024).
De schilderachtige kusten van de Middellandse zee trekken vanaf de late 19e eeuw behalve welgestelde overwinteraars ook kunstenaars aan. De eilanden Mallorca, Corsica en Capri zijn bij hen eveneens geliefd. Niet alleen Franse kunstenaars, maar ook de Nederlanders Leo Gestel, Barthold Jongkind, Jan Sluijters, Jan en Charley Toorop, Kees van Dongen e.a. worden bekoord door het zuidelijke licht, de heldere kleuren en de azuurblauwe waterspiegel van La Grande Bleue. De daarop geïnspireerde vernieuwende composities gedaan in realistische, impressionistische en fauvistische stijl worden tot begin januari in Singer Laren getoond. Naast de genoemde Nederlanders ziet de bezoeker werk van Franse, Italiaanse, Spaanse en Belgische tijdgenoten als Gustave Courbet, Claude Monet, Adolphe Monticelli, Raoul Dufy, Pierre Bonnard, William Degouve de Nuncques en anderen.
Lezingen bij de tentoonstelling La Grande Bleue De Méditerranée
Vrijdagmorgen, 1 december, 10.00 uur Oosterkerk, Zeist
Woensdagochtend 29 november, 10.00 uur Cultuurhoek, Driebergen
Donderdagavond 23 november, 20.00 uur Oosterkerk, Zeist.
De Kinderen van de Haagse School
Lezing geïnspireerd op de tentoonstelling in Panorama Mesdag (16 december – voorjaar 2024).
In deze tentoonstelling in Panorama Mesdag wordt deze winter de leefwereld van 19e -eeuwse kinderen belicht, zoals bezien door de ogen van de leden van de Haagse school. Getuige het bijwerk in de portretten die hun vaders van hen maakten, hadden de spruiten van deze schilders het heel wat beter dan hun arme generatiegenoten. De werkende jeugd werd niet zoet spelend of musicerend geportretteerd. Zij werden vereeuwigd als meid, boerenknechtje of begeleider van ezelritjes op het strand, dat er in werken van Isaac Israëls lieflijker uitziet dan de werkelijkheid.
De liefdevol gecomponeerde portretten van hun eigen kroost waren niet voor de markt gemaakt. In scènes uit het alledaagse leven van arme landarbeiders, vissers en hun kinderen vonden de schilders van de Haagse School onderwerpen, die wegens de emotionele -in onze ogen wat melodramatische- lading goed verkochten.
Ook al leerden wij op de Middelbare School dat het Kinderwetje van Van Houten verandering in de regels rond kinderarbeid bracht: de realiteit was zoals duidelijk wordt in deze expositie, evenwel anders. De wet bepaalde alleen dat kinderen ouder dan 12 jaar moesten zijn om in een fabriek te werken, over ander werk ging het niet.
Lezingen bij de tentoonstelling De Kinderen van de Haagse School Vrijdagmorgen, 1 maart, 10.00 uur Oosterkerk, Zeist
Woensdagochtend, 28 februari, 10.00 uur Cultuurhoek, Driebergen
Donderdagavond 7 maart, 20.00 uur. Oosterkerk, Zeist
Frans Hals. Overzichtstentoonstelling
Lezing geïnspireerd op de tentoonstelling in het Rijksmuseum (16 februari – 9 juni 2024).
Na succesvolle tentoonstellingen over de Late Rembrandt (2019) en Johannes Vermeer (2023) wordt Frans Hals (1582-1666) vanaf 16 februari met een groot overzicht in het Rijks geëerd. In samenwerking met de Londense National Gallery en het Frans Hals Museum worden meer dan vijftig werken uit wereldwijde topcollecties getoond. Ook deze expositie belooft een onvergetelijke ervaring te worden. Met welk superlatief zal directeur Taco Dibbets deze blockbuster nu weer aanprijzen? A once in a lifetime experience en Now or Never zijn al vergeven!
De bezoeker krijgt de unieke kans om Frans Hals meesterlijke toets van heel dichtbij te bezien. De bewondering voor zijn werk die -we kunnen ons dat nu nauwelijks meer voorstellen- in de loop van de 18e eeuw was weggezakt, kreeg in de 19e eeuw een nieuwe impuls. De schilderijen van Frans Hals zetten talloze Franse impressionisten in vuur en vlam. Toen kunstenaars als Monet, Manet e.a. de losse, schetsmatige toets van Frans Hals in het pas geopende Stedelijke museum van Haarlem zagen, herkenden zij in hem een geestverwant: …’ Mais Frans Hals, c’est un moderne!’…
In de tentoonstelling Frans Hals en de Modernen besteedde het Frans Hals Museum aandacht aan dit aan dit specifieke aspect; in het Rijks wordt zijn hele oeuvre gepresenteerd.
Lezingen bij de tentoonstelling Frans Hals. Overzichtstentoonstelling Vrijdagmorgen, 22 maart, 10.00 uur Oosterkerk, Zeist
Woensdagochtend, 27 maart, 10.00 uur Cultuurhoek, Driebergen
Donderdagavond 11 april, 20.00 uur Oosterkerk, Zeist.
